Sondowania dylatometrem DMT

Badania dylatometryczne są jednym z najpopularniejszych badań podłoża gruntowego - za jego pomocą można wyznaczyć właściwości wytrzymałościowe i odkształceniowe gruntu.

Stosowane są głównie przy rozpoznawaniu podłoża gruntowego dla obiektów kategorii geotechnicznej II i III, zwłaszcza do posadowień mostów, ścian oporowych i obudowy głębokich wykopów. Zaleca się stosować je razem z sondą wciskaną. Wyniki badań DMT mogą być wykorzystywanie do otrzymywania informacji na temat stratygrafii gruntu, stanu naprężenia, właściwości odkształceniowych i wytrzymałości na ścinanie.

Na czym polega badanie dylatometrem DMT:

Dylatometr Marchettiego (DMT) składa się z płaskiej, stalowej płytki penetrometru, która jest wyposażona w elastyczną, kołową membranę umieszczoną na powierzchni. Dylatometr jest połączony z jednostką kontrolno-pomiarową przewodem pneumatycznym, służącym do przekazywania ciśnienia gazu na membranę. Badanie polega na wciskaniu w grunt płytowej sondy w kształcie ostrza, której membrana odkształca się pod wpływem działającego ciśnienia gazu. Na danej głębokości dokonywane są pomiary: ciśnienia gazu potrzebnego w początkowej fazie ruchu do uzyskania kontaktu membrany z otaczającym gruntem, ciśnienia gazu potrzebnego do odkształcenia środka membrany w stronę gruntu oraz ciśnienia gazu po kontrolowanym powrocie membrany do pozycji uzyskanej w pomiarze pierwszym.

Praktyczne zastosowanie DMT:

Dylatometr można stosować do określenia rodzaju i stanu gruntu, ustalenia profilu podłoża i historii naprężenia w gruncie, oszacowania wartości parametrów geotechnicznych (wytrzymałości na ścinanie bez odpływu, współczynnika spoczynkowego parcia bocznego w gruntach niespoistych

i spoistych, naprężenia prekonsolidacji, modułów odkształcenia).

Na podstawie pomierzonych wartości ciśnienia oraz oszacowanych wartości efektywnego naprężenia pionowego i ciśnienia porowego in situ, na głębokości badania wyznacza się następujące dylatometryczne parametry podłoża:

• moduł dylatometryczny - na podstawie, którego można obliczyć wartości modułu ściśliwości             i modułu odkształcenia;
• wskaźnik naprężenia poziomego - wykorzystywany do wyznaczenia współczynnika parcia spoczynkowego, współczynnika prekonsolidacji i wytrzymałości na ścinanie w warunkach bez odpływu;
• wskaźnik charakteryzujący warunki przepływu wody w gruncie;

Wymienione parametry, określone w profilu pionowym z zależności empirycznych, powinny być punktowo zweryfikowane poprzez badania laboratoryjne.